بوشکان نیوز: سایت بی بی سی با انعکاس این خبر نوشت: روز جمعه، ۱۲ مهر (۴ اکتبر)، وبسایت واحد مرکزی خبر، متعلق به سازمان رادیو و تلویزیون ایران، به نقل از محمدعلی نجفی، معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گزارش کرد که “حدود هفت هزار لوح مربوط به دوره هخامنشی که برای خوانش به آمریکا ارسال و در آنجا توقیف شده بود به کشور بازگردانده می شود.”
آقای نجفی گفت که شمار لوح های هخامنشی به حدود سی هزار عدد می رسیده که تعدادی از آنها پیشتر به ایران بازگردانده شده، تعدادی شکسته و بقیه در آمریکاست.
رئیس سازمان میراث فرهنگی یادآور شد که دادگاهی در آمریکا، حکم توقیف این لوح ها را صادر کرده و درنتیجه، امکان جابجایی آنها در حال حاضر وجود ندارد اما افزود “تلاش می‌کنیم شرایط بازگشت این اسناد تاریخی را به کشور فراهم کنیم.”
آقای نجفی که در جریان سفر حسن روحانی، رئیس جمهوری، به نیویورک، به آمریکا سفر کرده بود، هفته گذشته به ایران بازگشت و گزارش شد که شیئ موسوم به “جام دال” را هم با خود بازگردانده است.
این جام در سال ۲۰۰۳ میلادی از یک قاچاقچی آثار باستانی ضبط شد و آمریکا می‌گوید از آنجا که به میراث فرهنگی و همچنین به مردم ایران احترام می‌گذارد، آن را به ایران بازگردانده است.
یک مقام وزارت خارجه آمریکا، دلیل تصمیم به بازگرداندن این اثر را ابراز حسن نیت نسبت به ایرانیان توصیف کرد.
گفته می شد که این جام متعلق به دوره سلطنت مادها در ایران است اما در روزهای اخیر، تردیدهایی نسبت به اصالت آن ابراز شده است.
هدف اصلی آقای نجفی از سفر به آمریکا، تلاش برای بازگرداندن چند هزار لوح گلی مربوط به دوره هخامنشی بود که سال‌هاست در آمریکا نگهداری می‌شود.
بی بی سی در ادامه می نویسد: آقای نجفی توضیح نداده است که با توجه به موانع حقوقی بر سر راه بازگرداندن این آثار به ایران، آیا دولت تدابیر خاصی را در این زمینه اندیشیده و یا تحول احتمالی در روابط دوجانبه با آمریکا را در این زمینه موثر می‌داند.
ماجرای لوح های هخامنشیاین لوح‌ها در جریان طرح کاوش‌های باستانشناسی منطقه تخت جمشید در طول دهه ۱۹۳۹ (۱۳۱۰ شمسی) کشف شد که گروه کاوشگران بخش شرق شناسی دانشگاه شیکاگو آمریکا اجرای این طرح را برعهده داشت.
شمار این لوح‌ها حدود سی هزار عدد اعلام شده که احتمالا براساس مقررات مربوط به کشف آثار باستانی در آن زمان و توافق دولت ایران، بین دانشگاه شیکاگو و دولت ایران تقسیم شد اما از آنجا که تخصص لازم برای خوانش متن این لوح‌ها در داخل کشور وجود نداشت، دانشگاه شیکاگو آنها را برای بررسی به آمریکا منتقل کرد و قرار شد که پس از خوانش، به تدریج به ایران بازگردانده شود.
طی دهه‌های بعد، به تناوت تعدادی از این لوح‌ها که کار خوانش آنها خاتمه می‌یافت، به ایران بازگردانده می‌شد و با وجود قطع روابط سیاسی جمهوری اسلامی و آمریکا در سال های بعد از انقلاب، روند بازگشت تدریجی لوح‌ها تا اواسط دهه ۱۳۸۰ همچنان ادامه داشت.
لوح‌های کشف شده عمدتا به قسمتی از دوران سلطنت داریوش، شاهنشاه هخامنشی، یا داریوش کبیر، تعلق دارد که نه تنها به خاطر فتوحات نظامی و تشکیل یک امپراتوری چند ملیتی عظیم، بلکه به سبب درایت در سازماندهی اداری این امپراتوری شهرت دارد.لوح‌ها شامل مدارک به فعالیت‌های اداری و مالی مانند حسابداری، انبارداری، دریافت‌ها و پرداخت‌ها ارتباط دارد که به زبان‌ها و گویش‌های رایج در تشکیلات اداری آن زمان نوشته شده و به عنوان منابع اولیه تاریخی، اطلاعات مفصلی را در مورد شرایط اقتصادی، اجتماعی، مدیریتی و سیاسی عصر داریوش در اختیار پژوهشگران قرار می‌دهد.